Kinderen tussen de 12 en 18 jaar die een strafbaar feit begaan, worden in beginsel berecht volgens het jeugdstrafrecht. Soms geldt dit ook voor jongvolwassenen tot 23 jaar. Een straf of maatregel moet de samenleving beschermen, herhaling voorkomen en de ontwikkeling van minderjarigen stimuleren. Het jeugdstrafrecht heeft een pedagogisch karakter. Het biedt minderjarigen ruimte om te leren van hun fouten en is er op gericht op de ontwikkeling van de minderjarige te stimuleren, de minderjarige te heropvoeden, te resocialiseren en te weerhouden van het opnieuw plegen van strafbare feiten.
Minderjarigen tussen 12 tot 18 jaar die een strafbaar feit plegen, komen mogelijk in aanmerking voor een Halt-afdoening. Dat is geen echte straf. Het is een vrijwillig alternatief om een echte straf of maatregel te voorkomen en biedt minderjarigen zodoende de kans hun fout recht te zetten. Bijvoorbeeld door excuses aan te bieden aan de slachtoffers en gemaakte schade te vergoeden. Het moet dan wel gaan om een licht strafbaar feit, zoals vernieling of openbare dronkenschap. Ook moet de minderjarige akkoord gaan met de verwijzing naar Halt. Het voordeel van Halt is dat dit niet op het strafblad terecht komt.
Welke verschillende afdoeningsmogelijkheden zijn er nu precies binnen het jeugdrecht?
1. Buitengerechtelijke afdoening: geen justitiële aantekening en een zeer spoedige afdoening
- Het politiesepot = een geregistreerde reprimande/waarschuwing van de politie aan de minderjarige (ouders worden geïnformeerd).
- De potentiële strafbeschikking (art. 257b Sv) = het opleggen van een geldboete door de politie (buiten het O.M. om), waardoor van strafvervolging wordt afgezien.
- Halt-afdoening (art. 77e Sr).
- De strafbeschikking (officiersmodel) (art. 257a Sv jo. art. 77 Sr). Deze afdoening komt wel op de justitiële documentatie van de minderjarige terecht (het strafblad).
2. Gerechtelijke afdoening door de kinderrechter (unus iudex) of meervoudige kamer (MK).
Hoofdstraffen:
- Jeugddetentie (art. 77i Sr en 77n Sr) = alleen in geval van een misdrijf.
- 12 – 15 jaar = max. 1 jaar jeugddetentie
- 16 – 17 jaar = max. 2 jaar jeugddetentie
- Taakstraf (art. 77h lid 2 Sr en 77m Sr)
- Geldboete (art. 77l jo. 24 Sr)
- Bijkomende straffen (art. 77h lid 3 Sr):
- Verbeurdverklaring
- Ontzegging van de bevoegdheid motorrijtuigen te besturen
Maatregelen:
- Plaatsing in een inrichting voor jeugdigen (PIJ-maatregel, art. 77s Sr):
- Maatregel betreffende het gedrag van de jeugdige (art. 77w Sr);
- Ontneming van het wederrechtelijk verkregen voordeel (art. 36e Sr);
- Vrijheidsbeperkende maatregel (art. 38 – 38ij Sr), inhoudende een gebieds-, contact- en/of stadionverbod.
Meer weten hierover? Neem dan contact met ons op.